Kryeministri Edi Rama ka nisur një ndërmarrje të gjerë reformuese në pushtetin vendor, duke u kërkuar të gjithë kryebashkiakëve të vendit që të kryejnë një “pastrim” të thellë të strukturave vartëse. Urdhri, i bërë publik fillimisht në mbledhje me dyer të mbyllura, është bërë pjesë e agjendës urgjente në çdo bashki të drejtuar nga Partia Socialiste dhe synon largimin e nënkryetarëve, drejtorëve të drejtorive dhe administratorëve të njësive vendore – qoftë me dorëheqje, qoftë me shkarkim të drejtpërdrejtë.
Qëllimi, sipas burimeve pranë Kryeministrisë, është “rinovimi i administratës vendore, pas një analize të thelluar mbi performancën dhe lidhjet me aferat e korrupsionit lokal”, por zbatimi i këtij urdhri po zbulon një tjetër realitet: një spastrim i heshtur politik brenda vetë radhëve socialiste, për të zëvendësuar figurat e konsumuar me emra më të rinj dhe më të besuar për lidershipin qendror.
Deri më tani, dhjetëra bashki në të gjithë vendin kanë nisur zbatimin e menjëhershëm të urdhrit, duke çuar në dorëheqje ose shkarkim qindra drejtuesish vendorë në të gjitha nivelet. Në bashki si Durrësi, Vlora, Elbasani, Shkodra dhe Fieri, vala e largimeve ka përfshirë që nga nënkryetarët e bashkive deri te administratorët e njësive administrative më periferike. Paralelisht, janë shpallur edhe njoftime për vende të lira pune – shumë prej të cilave, sipas burimeve nga brenda administratës, janë thjesht procedura formale për të justifikuar emërimet e reja të paracaktuara.
Nga ana tjetër, në bashkitë e opozitës, urdhri është injoruar plotësisht. Kryetarët e këtyre bashkive e kanë konsideruar nismën si një përpjekje për ndërhyrje politike nga qeveria në kompetencat e pushtetit vendor, dhe kanë deklaruar se nuk do t’i nënshtrohen “kërkesave autoritare pa bazë ligjore”.
Por ajo që ka tërhequr vëmendjen e opinionit publik është fakti se tre bashki të majta nuk i janë bindur ende zbatimit të këtij urdhri: Himara, Skrapari dhe Konispoli. Të tre kryebashkiakët – Vangjel Tavo (Himarë), Adriatik Mema (Skrapar) dhe Ergest Dule (Konispol) – nuk kanë ndërmarrë asnjë hap për të reformuar strukturat vartëse, dhe po i rezistojnë presionit në mënyra të ndryshme.
Në veçanti, Ergest Dule ka pasur një përballje të drejtpërdrejtë me Kryeministrin gjatë një takimi rajonal në Durrës, ku ka shfaqur hapur kundërshtimin e tij. Burime konfidenciale nga mbledhja bëjnë me dije se Rama i ka dhënë një ultimatum: “Ose i largon vetë, ose do të vendosim ne për ta.” Ky konfrontim ka vënë në pikëpyetje edhe marrëdhëniet e Dules me drejtuesit qendrorë të PS-së.
Vangjel Tavo, i zgjedhur pas një karriere të gjatë si deputet dhe ish-ministër, ka zgjedhur një ton më diplomatik. Në deklaratat e tij për mediat lokale, ai ka theksuar se ekipi i tij është i përbërë nga të rinj me integritet dhe se do të vlerësohen mbi bazën e performancës. “Nuk bëjmë spastrim për hir të zhurmës, por riorganizim të bazuar në rezultate konkrete,” tha Tavo, duke lënë të kuptohet se nuk do të lejojë largime të motivuara politikisht.
Ndërsa në Skrapar, Adriatik Mema ende nuk ka reaguar publikisht, por burime nga brenda bashkisë pohojnë se presioni ndaj tij është në rritje, veçanërisht pasi në bashkitë fqinje të Beratit dhe Kuçovës reforma po zbatohet me intensitet.
Këta tre kryetarë, në mënyra të ndryshme, po testojnë kufijtë e autoritetit që ka aktualisht Edi Rama mbi strukturat vendore të PS-së. Pyetja që shtrohet tashmë është: sa gjatë do të rezistojnë ndaj këtij presioni të fortë politik dhe institucional? Dhe më e rëndësishmja – a do të jetë ky një sinjal i hershëm për një përçarje të mundshme në radhët e Partisë Socialiste, sidomos në prag të zgjedhjeve të ardhshme lokale apo parlamentare?
Në sfond, mbetet një debat më i thellë për autonominë e pushtetit vendor, funksionimin e demokracisë brenda partive, dhe kufijtë e reformave administrative kur ato përplasen me interesa politike e personale. Për momentin, beteja vijon – nën heshtje, por me pasoja të qarta.