Në ditën kur Shqipëria po i jep lamtumirën e fundit ish-kryeministrit Fatos Nano, rrjetet sociale janë mbushur me kujtime, reflektime dhe rrëfime nga figura të ndryshme që kanë njohur nga afër liderin historik të Partisë Socialiste.
Mes tyre ka spikatur një deklaratë e bërë publike nga personazhi i njohur në rrjete, Ilir Vrenozi, i cili ka ndarë një rrëfim të pazakontë që, sipas tij, hedh dritë mbi mënyrën e vërtetë se si Edi Rama hyri për herë të parë në politikë, në prill të vitit 1998.
Sipas Vrenozit, historia që është përsëritur ndër vite — se Fatos Nano e ftoi Edi Ramën në qeveri për shkak të “rebelizmit dhe energjisë modernizuese” — është vetëm pjesërisht e vërtetë. Burimi i tij, siç thekson Vrenozi, është një socialist i vjetër, që pretendon se ka qenë dëshmitar i asaj periudhe.
Ky person, që Vrenozi e citon, tregon se ngjarja e vërtetë ndodhi disa ditë para formimit të qeverisë Nano në prill 1998, në rrethana familjare tragjike.
“Babai i Edi Ramës, skulptori Kristaq Rama, kishte ndërruar jetë më 10 ose 11 prill 1998. Në ditët e vakisë, Fatos Nano shkoi në shtëpinë e tyre për ngushëllim. Aty ndodhi gjithçka,” – tregon socialisti i cituar nga Vrenozi.
Sipas këtij rrëfimi, nëna e Edi Ramës, znj. Aneta Rama, e ka marrë Nanon mënjanë dhe i është drejtuar me tone të forta, të mbushura me zhgënjim dhe krenari familjare:
“Djali im, biri i një komunisti të vjetër, endet rrugëve të botës si refugjat. Nuk të vjen turp o Fatos Nano? Ne jemi familje komuniste, kemi dhënë shumë për këtë vend, dhe tani djali im nuk gjen vend këtu. Merr djalin në qeveri, se e meriton ta shërbejë atdheun.”
Sipas të njëjtit burim, Nano është ndodhur në një situatë të sikletshme, mes respektit për familjen Rama dhe realitetit të asaj kohe politike.
Për ta shmangur përplasjen dhe për të respektuar trashëgiminë e ish-elitës komuniste, Nano do të ketë pranuar kërkesën e Anetës, duke e përfshirë Edi Ramën në kabinetin e tij si Ministër i Kulturës, një vendim që më pas do të shënonte fillimin e karrierës politike të Edi Ramës.
Kështu, sipas këtij versioni të rrallë, Rama nuk erdhi në qeveri si akt i rebelizmit apo afrimit të “artistit që do ndryshonte politikën”, siç është thënë shpesh nga vetë protagonistët, por si rezultat i ndërhyrjes së fortë të nënës së tij dhe solidaritetit brenda elitës së vjetër socialiste.
Vrenozi në postimin e tij shkruan:
“Këtë të vërtetë e di unë, ai socialist dhe Fatos Nano. Nano dhe Edi Rama gënjejnë të dy për atë moment. Edi Rama nuk u thirr për vizion, por për nderim ndaj familjes së tij. Ishte një ‘qokë’ politike për Anetën.”
Ky rrëfim, edhe pse nuk mund të verifikohet zyrtarisht, ka ngjallur debat të madh në rrjet, me shumë komente që e quajnë “histori të besueshme të prapaskenës politike shqiptare”, ndërsa të tjerë e cilësojnë si “një version emocional, por i ndikuar nga kujtesa subjektive e asaj kohe”.
Në çdo rast, kjo dëshmi vjen në ditën e homazheve për Fatos Nanon, njeriun që hapi rrugën për karrierën politike të shumë figurave që sot drejtojnë vendin, përfshirë vetë Edi Ramën.
Ajo rikthen në qendër të debatit marrëdhënien komplekse Nano–Rama, të mbushur me respekt, konflikt, e ndonjëherë edhe heshtje — një marrëdhënie që, sipas këtij rrëfimi, ka lindur nga dhimbja e një nëne dhe vendimi i një politikani që nuk mund të thoshte “jo”.
