TIRANË — Lëvizjet e fundit në skenën institucionale kanë ndezur skenarët më të nxehtë politikë të vitit: vendimi i sotëm i Gjykatës Kushtetuese që theu dekretin e Presidentit Bajram Begaj për çështjen e zgjedhjeve në Tiranë po lexohet nga shumica si momenti që hap portën për një betejë të shpejtë parlamentare dhe gjyqësore me objekt shkarkimin e kreut të shtetit.
Klima është e tensionuar, korridoret politike gumëzhijnë dhe mesazhi që qarkullon është i qartë: shumica do të ecë me ritëm, duke shfrytëzuar dinamikën që krijoi pezullimi i dekretit dhe duke e kthyer në argumentim për “shkelje të rëndë” që, sipas tyre, përmbush standardin kushtetues për nisjen e procedurave. Prej javësh janë vënë në lëvizje juristët e mazhorancës, të cilët kanë përgatitur skeletin e dosjes që do t’i paraqitet Kuvendit, ndërsa politika e ditës po e shoqëron këtë zhvillim me një narrativë të sinkronizuar:
Presidenti është futur në një zonë kompetencash që ka prodhuar pasoja mbi procesin zgjedhor, ndaj Kuvendi do të thirret të marrë një vendim të jashtëzakonshëm. Paralelisht me këtë, në prapaskenë po ndërtohet edhe kapitulli i dytë i skenarit: votimi në Kuvend dhe kalimi automatik në Gjykatën Kushtetuese, ku pritet përplasja përfundimtare e argumenteve. Në lojë janë numrat, koha dhe aftësia për të mbajtur të qëndrueshme linjën politike, sepse çdo ditë shtesë rrit kostot dhe rrezikun e çarjeve.
Në horizontin e afërt, emri që përmendet me këmbëngulje është ai i Hashim Thaçit. Sipas të dhënave që qarkullojnë në qarqet politike dhe mediatike, pritet që në dhjetor të ketë zhvillime vendimtare për statusin e tij, të cilat do të hapnin rrugën për një konfigurim të ri në Tiranë. Nëse ky kalendar materializohet, shumica synon ta kapitalizojë momentin me një kandidaturë që vendos peshë ndërkombëtare në krye të shtetit dhe i jep bosht të ri marrëdhënieve Tiranë–Prishtinë.
Kjo është edhe arsyeja pse dosja ndaj Begajt po shikohet jo thjesht si akt institucional, por si pjesë e një arkitekture më të gjerë që kërkon të sjellë në Presidencë një figurë me gravitet rajonal, ndërsa mesazhi politik brenda vendit do të jetë “stabilitet, koherencë dhe peshë jashtë kufijve”. Llogaritë janë të imta: përpara është një votim që detyrimisht kërkon shumicë të cilësuar, ndaj po punohet për të rreshtuar sa më shumë deputetë, për të shmangur surprizat në seancë dhe për të mbyllur pa vonesë fazën e parë. Nëse gjithçka ecën sipas planit, shumë shpejt do të kemi një skenë ku Parlamenti bën lëvizjen e tij, dhe po atë ditë nisin orët e numëruara të betejës në Kushtetuese, ku do të testohet edhe qëndrueshmëria e arsyetimit që palët po artikulojnë publikisht.
Në planin komunikues, shumica po e shoqëron këtë itinerar me tezën se gjithçka është brenda kornizës së rreptë kushtetuese: Kuvendi hap dosjen, voton me dy të tretat, Gjykata Kushtetuese bën gjykimin final. Por përtej formalizmit, vëmendja qëndron tek itinerari politik i projektuar për dhjetorin, kur një dritare zhvillimesh në skenën rajonale shihet si shansi i artë për të mbyllur një kapitull dhe për të hapur një tjetër.
Përkrahësit e kësaj linje flasin për një Presidencë që do të ketë rol më aktiv në mesazhin gjeopolitik të vendit, duke sjellë në krye të shtetit një profil të konsumuar në tryezat ndërkombëtare dhe të aftë të komunikojë drejtpërdrejt me partnerët perëndimorë. Skeptikët, ndërkohë, paralajmërojnë për tensione të mundshme institucionale dhe apel për kujdes në retorikën që shoqëron procesin, me argumentin se çdo hap kërkon balancë kirurgjikale mes politikës dhe ligjit. Por kjo është një garë me kohën: sa më shumë thellohet kriza e perceptuar, aq më e fortë bëhet kërkesa për një zgjidhje “të madhe” që të rikompozojë skenën.
Në terrenin e drejtësisë, ndërsa pritet që seanca publike në Kushtetuese të shpalosë edhe më tej arsyetimin për dekretin, juristët e mazhorancës po artikulojnë një vijë logjike që lidhet me ekuilibrat mes institucioneve dhe efektet direkte mbi proceset zgjedhore. Kjo logjikë kërkon të bindë gjyqtarët se rasti nuk është thjesht një debat teknik i datave, por një devijim me pasoja substanciale që aktivizon standardin e “shkeljes së rëndë”. Nga ana tjetër, Presidenti përballet me akuzën politike dhe juridike njëkohësisht: nëse në Kuvend numrat janë matematikë e ftohtë, në Kushtetuese gjithçka përkthehet në peshën e argumenteve dhe konsistencën e praktikës. Kjo është arsyeja pse e gjithë ndërtesa politike po mbahet mbi një bosht komunikues ku theksi është tek rregulli, procedura dhe finalizimi brenda kornizave të Kushtetutës, që të nesërmen të mos ketë hapësirë për interpretim se u kalua një vijë e kuqe.
Teksa aktorët përgatiten për fazën vendimtare, skena publike po ushqehet me pritshmërinë e dhjetorit: nëse Hashim Thaçi lirohet dhe vjen si propozim për Presidencë, Shqipëria do të ketë kandidaturën më të debatuar të viteve të fundit, një sintezë mes kalkulës së brendshme dhe mesazhit rajonal. Në këtë mozaik, lëvizja e sotme e Kushtetueses lexohet si çelësi i parë që rrotullon mekanizmin: rrugë e hapur për seancën vendimtare në Kuvend, dërgim i dosjes në gjykim final dhe, në horizont, një garë presidenciale që premtoka të rishkruajë raportet e pushtetit. Burimi: Petravu.com.
