Në redaksinë e JOQ Albania ka mbërritur një mesazh plot emocione dhe krenari nga tezja e një djali shqiptar, që tregon se si sakrifica e prindërve emigrantë mund të shndërrohet në suksese botërore. Bëhet fjalë për Kevin Mato-n, një shkencëtar i ri në fushën e kompjuterikës kuantike, i cili sapo ka arritur një nga majat më të larta akademike dhe profesionale.
Nga emigracioni në Itali te studimet në universitetet më të mira
Historia e Kevin Matos fillon me një akt të guximshëm: prindërit e tij, si mijëra shqiptarë të tjerë, u larguan nga Shqipëria drejt Italisë shumë vite më parë, në kërkim të një jete më të mirë. Pas mundit dhe përkushtimit të tyre, Kevin arriti të ndjekë studimet e larta në Politecnico di Milano, ku përfundoi masterin në Inxhinieri Kompjuterike dhe Shkenca Kompjuterike midis viteve 2018-2020, me një tezë mbi zhvillimin molekular. Kjo ishte hapi i parë drejt një karriere globale në teknologjitë e avancuara.
Sot, Kevini punon si Inxhinier i Librarive të Kompjuterikës Kuantike në NVIDIA, një nga kompanitë lider botërore të teknologjisë, ku zhvillon softuer për zgjidhjen e problemeve në kompjuterat kuantikë dhe përmirësimin e korrigjimit të gabimeve. Ai është një nga pak shqiptarët që kanë arritur në këtë nivel, duke kontribuar në zhvillimin e teknologjive që po ndryshojnë botën.
Arritje akademike dhe ndërkombëtare
Kevin Mato sapo ka mbrojtur doktoraturën në kompjuterikën kuantike të përzier-dimensionale (mixed-dimensional quantum computing) në Universitetin Teknik të Mynihut (TUM), një nga institucionet më prestigjioze në botë, më 3 nëntor 2025. Punimi i tij fokusohet në integrimin e qubits dhe qudits, duke zhvilluar mjete open-source si MQT Qudits, pjesë e Munich Quantum Toolkit. Ky projekt është mbështetur nga iniciativa si NeQST, Munich Quantum Valley dhe Këshilli Europian i Kërkimit (ERC).
Karriera e tij është e mbushur me prezantime dhe vlerësime ndërkombëtare:
Prezantime globale: Ka prezantuar punimet e tij në konferenca të rëndësishme, duke përfshirë ASP-DAC në Japoni (2023), ku diskutoi kompilimin e portave entangling për sisteme kuantike me dimensione të larta; në Evropë si IEEE Quantum Week; dhe në SHBA, si në Design Automation Conference (DAC) dhe GPU Technology Conference (GTC) të NVIDIA-së.
Vlerësime ndërkombëtare: Në korrik 2024, fitoi Çmimin për Posterin më të Mirë në Shkollën Verore të Shkencës së Informacionit Kuantik në Laboratorin Kombëtar të Oak Ridge (ORNL) në SHBA, për prezantimin e MQT Qudits. Në qershor 2024, mori një grant nga Unitary Fund, duke u njohur si një nga projektet më premtuese të softuerit kuantik. Projekti MQT Qudits është përfshirë edhe në Radarën e Inovacionit të Komisionit Europian, si pjesë e projekteve të financuara nga BE-ja.
Këto arritje dëshmojnë jo vetëm inteligjencën dhe punën e palodhur të Kevin, por edhe kontributin e tij në avancimin e shkencës kuantike.
Një shembull frymëzues për shqiptarët
Tezja e Kevin, e cila dërgoi mesazhin në redaksinë tonë, shprehet me zemër të hapur: “Jam tezja e një djali që dua shumë dhe që na ka bërë të gjithëve krenarë! Me kujtohet djali një vjeç, që ishte kaq i vogël… dhe tani ka arritur mrekulli të tilla. Kevin është jo vetëm i zgjuar dhe punëtor, por edhe një djalë i dashur, i mirë, që e duan të gjithë miqtë e tij. Shokët i kanë ardhur nga e gjithë bota për ta festuar këtë arritje, dhe unë si teze, zemra më shpërthen nga gëzimi! 💙”
Ky është një mesazh i fuqishëm për të gjithë shqiptarët që sakrifikojnë jashtë vendit: me mund, dashuri dhe përkushtim, gjithçka arrihet. Kevin Mato është dëshmi se talenti shqiptar mund të shkëlqejë në skenat më të mëdha botërore, duke na bërë krenarë të gjithëve. Urime, Kevin! 🇦🇱❤ JOQ Albania i bashkohet festës suaj familjare dhe ju uron suksese të mëtejshme! 🎓
